Co to jest informacja publiczna?

Co to jest informacja publiczna?

Ze względu na wiele zapytań naszych czytelników, postanowiliśmy dzisiaj wyjaśnić czym jest informacja publiczna.

Informacja publiczna – według prawa polskiego każda informacja o sprawach publicznych.

Prawo do informacji publicznej daje dostęp do wiedzy o sprawach publicznych, które  mają realny wpływ na jakość naszego życia. W praktyce dotyczy naszego funkcjonowania w społeczeństwie – w naszej gminie czy w  naszym sołectwie. W demokracji jedną z najważniejszych kwestii jest możliwość posiadania jak największej liczby informacji.

Dość trudno określić czym jest  informacja publiczna. Pierwsze skojarzenie często dotyczy informacji, które władze państwowe i samorządowe powinny udostępniać obywatelom. Ale czego miałyby one dotyczyć? Inne potoczne znaczenie tego terminu sugeruje, że rzecz dotyczyć powinna finansów publicznych i kwestii dysponowania naszymi – obywateli i obywatelek – pieniędzmi pochodzącymi z podatków. Z informacją publiczną utożsamiane są także takie zagadnienia jak sposób działania instytucji państwowych, czy informacje o tym, w jaki sposób instytucje takie jak np. rada gminy podejmują uchwały (procedury stanowienia prawa). Te dane faktycznie stanowią informacje publiczne. Należy jednak zwrócić uwagę, że pojęcie informacji publicznej jest znacznie szersze niż tylko to potoczne rozumienie Informacją publiczną są zatem wszystkie informacje, które są w posiadaniu urzędu gminy, ale również te, które posiada sołtys i rada sołecka, jeżeli dotyczą pełnienia funkcji publicznych.

O działalności organów administracji obywatel ma prawo się dowiedzieć, np. obserwując posiedzenia organów kolegialnych władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, a także składając do odpowiedniego urzędu wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Prawo dostępu do informacji publicznej to również dostęp do materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących posiedzenia tych organów.

Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, nie udostępnia informacji publicznej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych. Dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu, jeżeli wynika to z przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic chronionych. Od osoby korzystającej z prawa do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.

Prawo do informacji podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Nie dotyczy to informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz w przypadku gdy osoba fizyczna rezygnuje z przysługującego jej prawa do ograniczenia dostępu do informacji.

Nie można, z zastrzeżeniem sytuacji, o których mowa wyżej, ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne (w zakresie tych zadań lub funkcji).